Toespraak locoburgemeester mw. M.E. van Leeuwen

Bij de opening van het Feest van de Geest 2016 op dinsdag 3 mei 2016 in de Pelgrimskerk

Ik voel me zeer vereerd dat ik hier vandaag als uw locoburgemeester het Feest van de Geest officieel mag openen.
Dit bijzondere culturele spirituele evenement wordt voor de derde keer gehouden in Zoetermeer en het wordt mogelijk gemaakt door vele vrijwilligers. Het is hen gelukt om het een feest van iedereen te laten zijn waar veel Zoetermeerse kerken een rol in vervullen. Een waar feest waarvoor 21 kunstenaars zich hebben ingezet. Helemaal uniek is het dat ook de watertoren, een unieke locatie in Zoetermeer die zich goed leent voor kunstzinnige uitingen, ook meedoet.
Ook nieuw deze editie is dat de dichtkunst een plekje heeft gekregen en niemand minder dan Sjon Donkers heeft daar ook een bijdrage aan geleverd.

In het voorgesprek dat ik met de organisatoren voerde, kwamen enkele elementen naar voren die ik tijdens deze toespraak aan zou kunnen tippen.
Woorden die al lang van grote betekenis zijn, zoals verbeelding, tolerantie, expressie, onderdrukking, verbinding en bevrijding kwamen aan de orde. Want hoewel de begrippen eeuwenoud zijn is de betekenis ervan alleen maar toegenomen.
De kerk neemt hier het voortouw om de verbinding tussen kerken, tussen mensen te versterken. De kunst nodigt mensen uit om binnen te komen. Te genieten van ware kunst, maar er zit ook een andere boodschap achter. Probeer verder te kijken dan wat je ziet, verdiep je in de ander. Wat heeft de kunstenaar de mensen willen vertellen met deze kunst.

Het mooie is dat kunst ook gaat over vrijheid. De interpretatie van het kunstwerk is aan de bewonderaar zelf. Misschien is de boodschap van de kunstenaar glashelder en wellicht leest, voelt u er iets heel anders bij. De vrijheid van de verbeelding. Misschien doet het u herinneren aan een moment in uw eigen leven. Een moment van schoonheid of van pijn. Kunst kan herinneringen levendig houden maar kan ook troost bieden. Dat maakt kunst kunst.
Mensen hebben in een tijd van onrust verbindende elementen nodig. Een tijd waarin veel verdeeldheid heerst en onzekerheden aan de orde van de dag zijn. De tijd kenmerkt zich door angst onder veel verontruste inwoners. Angst voor elkaar heeft vaak ook te maken met elkaar niet begrijpen. Dan grijpen wij naar ons natuurlijke wapen; het oordeel. De een roeptoetert zijn oordeel van de daken, de volgende verwoordt het in een strip en weer een volgende grijpt naar een wapen. En in plaats van naar elkaar toe te bewegen, verharden we in ons oordeel.
Gelukkig gaat het maar om een deel van onze bevolking. Want er zijn nog mensen die open staan voor elkaar. Die willen weten wat er achter een menselijke creatie schuil gaat, zoals we ook met nieuwsgierigheid naar deze kunstcreaties kunnen kijken. Kunnen genieten en het soms begrijpen en soms ook helemaal niet, maar je hoeft ook niet alles te begrijpen. Je mag er iets van vinden, maar je hoeft er niet iets van te vinden. Wat je vindt mag je zeggen, maar je hoeft het niet te zeggen.

Ik vind het mooi dat ook de dichtkunst een plek heeft gekregen. Niet in de laatste plaats omdat de pen mijn eigen trouwe vriend is. Als mijn hoofd vol zit dan vloeit met het schrijven van een gedicht de spanning met de inkt weg uit mijn lijf. Kunst kan helend zijn.
Ik zal een verhaal met u delen over een Syrische kunstenaar. Hij heeft een bijstandsuitkering. Hij wil dolgraag zijn schilderijen verkopen om in zijn eigen onderhoud te kunnen voorzien. Het lastige is dat het onmiddellijk impact op zijn uitkering heeft zodra hij een schilderij verkoopt en hij weet niet of hij volgende maand weer een schilderij zal verkopen. Een onzekere situatie. Gelukkig hebben we deze meneer een oplossing kunnen bieden. Hij heeft zich net als 34 andere mensen aangesloten bij de Zoetermeerse coöperatie. Het geld dat deze mensen verdienen gaat in de coöperatie.
De coöperatie draagt zorg voor alle kosten. In dit geval de verf, het doek, de website en dergelijke. Totdat meneer op eigen benen kan staan, dan stapt hij uit de coöperatie en uit de bijstand. Een mooie win-win met kunst als verbindende factor.

Interessant is om te vertellen dat ook de moslimgemeenschap interesse heeft getoond om deel te nemen aan 'het feest van de geest'. Zeker de dichtkunst biedt mogelijkheden om aan te sluiten. Wie weet dat ze over twee jaar ook van de partij zijn! Aan de inzet zal het niet liggen.

Ik ga afronden. Ik wil in de eerste plaats iedereen veel plezier wensen met deze prachtige expositie. Wij hebben voor u mooi weer besteld dus het lijkt mij een geweldig idee om deel te nemen aan de fietstocht langs de verschillende kerken, waar de kunstwerken zijn te bewonderen.

En een laatste woord van dank, voor allen die dit mogelijk hebben gemaakt. Een hele prestatie, uniek in het land, trots op u!